Azərbaycanın Fransadakı səfiri Rəhman Mustafayev müsahibə verib.
- Cənab səfir, bu yaxınlarda Azərbaycan mətbuatı Fransa prokurorluğunun Azərbaycanın Parisdəki səfirliyinin təqdim etdiyi ikinci Qarabağ müharibəsi zamanı Fransa vətəndaşlığı olan şəxslərin hərbi cinayətlər törədilməsində iştirakı faktları ilə bağlı ilkin araşdırmaya başladığını bildirdi. Bu nə ilə əlaqədardır?
- Sentyabr - oktyabr aylarında Fransa mediasında və sosial şəbəkələrdə Fransa vətəndaşlarının Qarabağ müharibəsində Ermənistan tərəfində iştirakı ilə bağlı bütün məlumatları topladıq. Noyabr ayının əvvəlində bütün bu məlumatları vəkillərimizlə birlikdə təhlil etdik və terrorla mübarizə üzrə milli prokurora və ayrıca respublika prokuroruna müvafiq müraciətlər hazırladıq. Bu məktublarda münaqişənin hüquqi və siyasi aspektləri barədə məlumat verdik, Fransa vətəndaşlarının Ermənistan tərəfindəki hərbi əməliyyatlarda iştirak faktlarını göstərdik və cinayətkarları cəzalandırmaq və Fransa vətəndaşlarının Azərbaycana qarşı başladılan müharibədə qanunsuz iştirakının qarşısını almaq üçün qanundan və bütün hüquqi mexanizmlərdən istifadə etməyə çağırdıq. Bu yaxınlarda vəkillərimizdən Cinayət Prosessual Məcəlləsinin müvafiq maddələri əsasında Fransa prokurorluğunun "cinayət əməlinin törədilməsində iştirak" şübhəsi ilə ibtidai istintaq başlatdığı barədə məlumat aldıq. Bu irəliyə doğru çox vacib bir addımdır.
- Fransa vətəndaşları hərbi əməliyyatlarda iştirak etməklə hansı qanunları pozdular?
- Əvvəlcə qeyd etmək istərdim ki, qanunun pozulub-pozulmamasına məhkəmə ilkin istintaq davam edərkən qərar verəcəkdir. Ancaq, fikrimizcə, Fransa Cinayət Məcəlləsinin "mövcud güc qurumlarını devirməyə və dövlətlərin ərazi bütövlüyünə xələl gətirməyə yönəlmiş koordinasiya edilmiş zorakılıq hərəkətlərində iştirak etmək" istinad edərək təxmin edirik ki, xüsusi olaraq cəlb edilmiş erməni və qeyri-erməni mənşəli Fransa vətəndaşları mühakimə olunmalıdır. Bu, 5 il həbs və 75.000 avro cərimədir.
- Yəni Fransız muzdluların cəzalandırılması ehtimalı varmı?
- Əlbətdə var. Hər halda istintaq başlayıb. Üstəlik Fransa erməniləri artıq Azərbaycana qarşı döyüş əməliyyatlarında iştirak etmələrinin nəticələrinin olacağını hiss ediblər. Müraciətimiz üzrə ilkin istintaq başlayandan sonra Yerevandan Parisə qayıdan bir çox erməni yerli hava limanlarında polis bölməsində xüsusi sorğuya cəlb ediliblər, sorğularda məqsəd aktiv döyüş əməliyyatları dövründə Ermənistana getmələrinin səbəblərini öyrənmək idi. Əldə etdiyimiz məlumata görə, bu sorğulardan 200-dən çox insan keçib. Bu, hamısının döyüş əməliyyatlarında iştirak etdiyi anlamına gəlmir, amma gerçəklikdir ki hamısı şübhə altına düşür.
- Bu nə deməkdir?
- Bu o deməkdir ki, noyabr-dekabr aylarında Ermənistandan qayıdan bir çox Fransız ermənisi müharibə bölgəsində olub-olmamasından asılı olmayaraq "S" nişanəli qeyd dəftərində (təhlükəsizlik sözündəki ilk hərfin qısaltması, "Sûreté de l'Etat", milli təhlükəsizlik), yəni ölkənin milli təhlükəsizliyi üçün potensial və ya real təhlükə yaradan şəxslərin yerləşdirildiyi qeydiyyatdır. Müqayisə üçün qeyd edim ki, eyni siyahıda (şübhəlinin yaratdığı təhdid dərəcəsindən asılı olaraq göstərici 1 ilə 16 arasında dəyişir) Fransanın öz ərazisində və ya hüdudları kənarında terror aktları da daxil olmaqla həqiqi cinayətlər törətmiş ölkə vətəndaşları var.
- İlkin istintaq yalnız Fransa ermənilərinə və ya bu ölkənin bütün vətəndaşlarına aiddirmi?
- İstintaq bütün Fransa vətəndaşlarını, xüsusən də "Paris Zuavları" ultra-sağ neofaşist təşkilatının liderini "Qarabağda müsəlmanlara qarşı döyüşməyə" getdiyini gizlətməyən şəxslərə aid ediləcək. Bu təşkilat 2017-ci ilin sonunda yaradılıb və aqressiv irqçi bəyanatları, jurnalistlərə, antifaşistlərə və Afrika ölkələrindən gələn mühacirlərə hücumları, xüsusilə 2018-ci ilin sonunda "sarı jiletlər" nümayişləri zamanı iğtişaşlar təşkil etməsi ilə "məşhur oldu". Bu ilin iyun ayında bu təşkilatın qeyri-qanuni ekstremist hərəkətləri məsələsi - "bu təhlükəli təşkilatın fəaliyyətinə son qoymaq" tələbi ilə Daxili İşlər Nazirinin qarşısında Senatda da qaldırıldı. Yeri gəlmişkən, erməni separatçıları ilə Fransız neofaşistləri arasındakı bu əlaqə çox simvolikdir.
- Prokurorluğun bu istiqamətdə tədbirləri müharibənin səbəblərinə dair Fransanın ölkəmizə münasibətindəki mövqeyinin dəyişməsi ilə əlaqədardır?
- Fransanın mövqeyini dəyişdirməyindən söhbətin getdiyini düşünmürəm. Səbəb, fikrimcə, Fransa hakimiyyəti münaqişənin Fransa ərazisinə keçməsinin mümkün təhlükəli nəticələri ilə bağlı narahatdır. Mümkündür ki, bu ölkənin bəzi vətəndaşları digər Avropa ölkələri üzərindən quru yolu ilə Azərbaycanın Qarabağ bölgəsindən silahlarla qayıtsınlar.
Bu səbəbdən səlahiyyətlilər döyüşlərdə iştirak edən Fransa ermənilərinin Fransanın özündə yeni problemlər, ictimai asayişlə əlaqəli təxribat xarakterli hərəkətlər, 700.000-ə yaxın türk toplumu ilə, eləcə də Azərbaycan icması ilə münasibətlərdə gərginlik mənbəyi olacağından qorxurlar. Üstəlik, bu il ərzində, xüsusilə iyul-noyabr aylarında, erməni diasporasının radikal dairələri tərəfindən həm türk icmasının üzvlərinə, həm də diplomatik nümayəndəliyimizə, diplomatlarımıza və Fransada yaşayan və işləyən soydaşlarımıza qarşı təxribatlar baş verib.
Bu da nəzərə alınmalıdır ki, və bu barədə Fransa hüquq-mühafizə orqanlarına da məlumat vermişik, fransız deputatlar, senatorlar və jurnalistlər arasındakı bir çox Azərbaycanın dostu olan şəxslər hələ də sosial-şəbəkədəki ünvanlarına fiziki zorakılıq mesajları daxil olur, Fransa-erməni radikallarından təhdidlər alır. Bu təəccüblü deyil, çünki ASALA terror təşkilatı Fransada demək olar ki, açıq şəkildə fəaliyyət göstərir, təmsilçiləri rəsmi şəxslər, məsələn Paris meri tərəfindən qəbul edilir.
Bir sözlə, ibtidai istintaq zamanı prokurorluqdan məlumat gözləyəcəyik və vəziyyətə cavab verəcəyik. Prinsipcə, strategiyamız sadə bir prinsipə əsaslanır - istisnasız olaraq ölkəmizə qarşı çoxsaylı təxribatlara və dost olmayan hərəkətlərə reaksiya vermək.

Tehsil-press.az