Son dövrlərdə beynəlxalq münasibətlərdə diqqət çəkən mövzulardan biri, Rusiya və İranın Zəngəzur Dəhlizinə nəzarət etmək üçün göstərdiyi maraqdır. Zəngəzur dəhlizi, Azərbaycan ilə Ermənistan arasında strateji əhəmiyyət kəsb edən bir nəqliyyat marşrutudur və bu dəhlizin nəzarəti regiondakı güc balansını əhəmiyyətli dərəcədə dəyişdirə bilər.

Rusiya Prezidenti Vladimir Putinin Bakı səfəri zamanı Zəngəzur dəhlizi məsələsinə toxunması, bölgədəki geosiyasi gərginliklər və iqtisadi maraqların artdığı bir dövrdə diqqət mərkəzində idi. Bu dəhliz Azərbaycanın qərb rayonları ilə Naxçıvan Muxtar Respublikasını birləşdirən strateji bir marşrut olaraq nəzərdə tutulur və Ermənistan ərazisindən keçməsi planlaşdırılır.

Rusiya və İranın bu məsələyə cəlb olunması, hər iki ölkənin regionda təsirini artırmaq və strateji maraqlarını qorumaq istədiyini göstərir. Rusiya, tarixi olaraq Cənubi Qafqazda böyük təsirə sahib olub və regiondakı mövqeyini gücləndirmək üçün hər zaman yeni imkanlardan yararlanmağa çalışıb. İran isə Zəngəzur Dəhlizi vasitəsilə regiondakı iqtisadi və geosiyasi təsirini artırmağı hədəfləyir. Bu iki gücün birgə maraqları və hərəkətləri, bölgədə yeni diplomatik və iqtisadi dinamikanın yaranmasına səbəb ola bilər.

Məsələ ilə bağlı danışan politoloq Qabil Hüseynli News24.az-a açıqlamasında bildirib ki, Zəngəzur dəhlizi ilk növbədə Azərbaycan və ümumi regionda strateji əhəmiyyət kəsb edən bir nəqliyyat marşrutudur:

“Putinin azərbaycana səfəri zamanı da Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı mesajı çox açıq idi. Yəni burda əsas maneə ilk növbədə Ermənistan və İrandır. Rusiya təxminən 2 ay bundan əvvəl Cənubi Qafqazdan tamamilə vidalaşırdı və Azərbaycanla Ermənistan arasındakı münasibətlərə hər hansı şəkildə vasitəçilik etməyəcəkdi. Amma son proseslər bunun əksini sübut etdi. Birdən-birə Rusiya Cənubi Qafqaza böyük həvəslə daxil olmaq barədə düşünür”.

Politoloq qeyd edib ki, Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı məsələnin çox uzun prespektivdə açılması gözlənilir, sadəcə regiondakı geosiyası gedişatın necə cərəyan edəcəyindən asılıdır. Onun sözlərinə görə, Putinin bu mövzunu Bakıda gündəmə gətirməsi, Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün qorunması və bölgədəki nəqliyyat marşrutlarının təhlükəsizliyinin təmin edilməsi üçün mühüm əhəmiyyət kəsb edir:

“Rusiya, bu dəhlizin istifadəsini, Cənubi Qafqazda sülh və sabitliyin təmin olunması üçün vacib bir addım kimi görür. Bununla yanaşı, Rusiya və İranın Zəngəzur Dəhlizinə nəzarət etmək istəyi, bölgədəki strateji maraqlarını qorumaq məqsədi daşıyır”.

Tehsil-press.az