Son zamanlar həm rəngli, həm də optik linzaların müxtəlif çeşidləri gözlərin rəngini dəyişmək, onlara parıltı, müxtəlif çalar verməklə yanaşı, eynəkləri də əvəz etməsi onlara olan tələbatı daha da artırır. Linzasevərlər çox vaxt bu həvəsi istədiyi göz rənginə sahib ola bilməklə izah edirlər. Linzalar həm də eynək taxmaq istəməyən və bunu özünə kompleks edən görmə qabiliyyəti zəif olan adamlar üçün də əvəzsizdir. Lakin linzaların müsbət cəhətləri ilə yanaşı, mənfi cəhətləri də var. Belə ki, keyfiyyətsiz və ya istifadə və təmizlənmə qaydalarına düzgün riayət olunmayan linzalar gözlərdə müxtəlif infeksiyaların yaranmasına, görmə qabiliyyətinin itirilməsinə də səbəb olur.
Qeyd edək ki, Türkiyə və Amerika mətbuatının yazdığına görə, sözügedən ölkələrdə linzalar ucbatından görmə qabiliyyətini itirən xeyli insan var. Dünyada hər gün 3 nəfər linzadan düzgün istifadə etmədiyi üçün görmə qabiliyyətini itirir. Linzalarla bağlı problemlər onların keyfiyyətsiz və saxta variantlarının da bazarda yer alması ilə izah olunur.
Həkim konsultant Yazgül Abdiyeva Trend-ə bildirib ki, linzaların şəffaf, rəngli, çalar verən, qeyri-adi effektli, korrektə edən və optik növləri var.
O qeyd edib ki, şəffaf, çalar verən linzalar açıq rəngdə gözləri olanlara məsləhətdir: "Tünd gözlər üçün bu linzaların heç bir əhəmiyyəti yoxdur. Rəngli linzalar isə bütün göz rəngləri üçün münasibdir. Onların vasitəsilə istənilən göz rəngini tamam dəyişmək olar. Belə linza alarkən üzərində göz bəbəyinin kənar haşiyəsinin çəkildiyinə fikir vermək lazımdır. Əgər bu olmasa, gözlər çox süni görünəcək. Gözlərdə olan bəzi qüsurları, çatışmazlıqları gizlətmək üçünsə kosmetik linzalardan istifadə etmək olar. Korrektə edən rəngli linzalar isə həm gözə istənilən rəngi verir, həm də görmə qabiliyyətini korrektə edir. Müalicəvi linzalardan isə həm gözlərin müdafiəsi, həm də müalicəsi üçün istifadə olunur. Zövqə görə belə linzalar həm rəngli, həm də şəffaf ola bilər".
Y.Abdiyeva bildirib ki, linzaları seçərkən mütəxəssis məsləhətinə ehtiyac var.
Onun sözlərinə görə, linzanın rənginin yaraşdığını yoxlamaq üçün 1 günlük və ya 1-2 həftəlik istifadə üçün nəzərdə tutulan linzaları istifadə etmək daha münasibdir: “Bu müddət ərzində tanışlarınızın da fikirlərini nəzərə alıb linzanın rənginin sizə yaraşıb-yaraşmadığını dəqiqləşdirə bilərsiniz. Bəzən linzalar gözə düşmür və müxtəlif narahatlıqlar yaradır. Qısamüddətli linzaları almaqla az pul xərcləyərək bunu da yoxlamaq olar. Əgər linza gözünüzə uyğun gələrsə, həmin modeldə uzun müddət istifadə üçün nəzərdə tutulan linzalardan istifadə edə bilərsiniz”.
Y.Abdiyeva bildirib ki, linza istifadə edərkən yararlılıq müddətinə fikir vermək də vacibdir, çox vaxt istifadəçilər bu tarixləri qarışdırırlar: "Yararlılıq müddəti linza açılmayana qədər saxlaya bildiyin müddətdir. İstifadə müddəti isə linza açıldıqdan sonra hesablanır. Linzaların yararlılıq müddəti 2-3 il olsa da, istifadə müddəti fərqli ola bilər. Məsələn, 1 günlük, həftəlik, aylıq, 6 aylıq da linzalar olur. Belə linzalardan 1-3 il istifadə isə ciddi fəsadlarla nəticələnə bilər. Bütün bu göstəricilər isə linzanın qabında göstərilməlidir”.
Həkim qeyd edib ki, linza istifadə edərkən onları vaxtında çıxarmaq lazımdır: "Bu vaxt müxtəlif linzalarda fərqli ola bilər. Belə ki, rəngli linzaların istifadə müddəti adətən 7 saat olur. Linzaları göstərilən müddətdən artıq taxmaq və linza ilə yatmaq olmaz. Linzaları çıxarandan sonra xüsusi məhlul əlavə olunmuş qabına qoymaq lazımdır. Bununla yanaşı, linzaların suyu hər gün dəyişdirilməli, linzaların təmizlənmə qaydasına da düzgün riayət olunmalıdır. Bu barədə məlumat isə hər bir linzanın qablaşdırıldığı qutuda yazılı formada olmalıdır. Bəzən linzalardan gözlər qaşınır, yanır və ya ağrımağa başlayır. Belə olan təqdirdə linzaların saxlandığı mayeyə fikir vermək lazımdır. Ola bilsin ki, linzalar gözünüzə uyğun gəlsə də, saxlanıldığı maye ona uyğun deyil. Bu zaman mayeni dəyişmək olar. Gözlərdəki bu narahatlıq hədsiz həssaslıqla da izah oluna bilər. Yaxşı olar ki, bu cür problemlərlə üzləşəndə həssas gözlər üçün nəzərdə tutulan mayedən istifadə edəsiniz".
Y.Abdiyeva bildirib ki, linzalar yaxşı təmizlənmədikdə və düzgün saxlanmadıqda gözdə müxtəlif infeksiyalar əmələ gəlir: "Linzalar müxtəlif allergiyalı reaksiyalar, gözlərdə quruluq da yaradır. Yaxşı olar ki, linzalardan istifadə edən adam müntəzəm olaraq oftalmoloqa müraciət etsin. Ona görə ki, keyfiyyətsiz linzadan istifadə onun görmə qabiliyyətinə təsir edə bilər. Ən əsası isə linzalar istifadə müddəti bitdikdən sonra atılmalıdır. İstifadə və yararlılıq müddəti bitən linzalardan istifadə göz bəbəyinə zərər verir. İstifadəçilər nəzərə almalıdırlar ki, linzaların istifadə və saxlanma qaydalarına səhlənkarlıq, uzun müddət kompüterin qarşısında linza taxıb oturmaq da görmə qabiliyyətinə mənfi təsir göstərə bilər”.
Y.Abdiyeva əlavə edib ki, linzaların əksəriyyəti gözdə allergiyaya səbəb olur: “Gigiyena qaydalarına riayət olunsa da, estetik məqsədlərlə istifadə edilən kontakt linzalar gözlərdə allergiyanın yaranmasına səbəb olur. Oftalmoloqların fikrincə, estetik linzadan istifadə edən xanımlar mütləq həkim müayinəsindən keçməlidirlər. Çünki linza həmin insanın gözünə uyğun olmaya bilər və nəticədə kontakt linzaların tərkibində olan kimyəvi maddələr gözdə reaksiyaya girərək ciddi fəsadlara səbəb olar. Bəzi linza istifadəçiləri tənbəllik edərək yatarkən linzanı çıxarmağa ehtiyac görmürlər. Kontakt linzaları davamlı şəkildə, yəni yatarkən də istifadə etmək olmaz. Bu zaman gözün bəbəyində oksigen çatışmazlığı səbəbindən problem yarana bilər. Nəzərə almaq lazımdır ki, linzalar gözləri rahat “nəfəs almağa” qoymur. Üstəlik, davamlı şəkildə həm optik, həm də rəngli linzalardan istifadə gözün təbii özünü qoruma mexanizminin itirilməsi ilə nəticələnə və yaranan vəziyyət infeksiyalara yol aça bilər”.
Y.Abdiyeva bildirib ki, bəzi insanlar linzanı bir neçə dəfə taxandan sonra onların gözlərində qızartı, yanma hissləri yaranır: "Bu halda da linzalardan istifadə yolverilməzdir. Linzalar bəzi mikrobları özünə cəlb edir. Bu mikroblar iki gün ərzində çoxalaraq, gözün irinləməsinə səbəb olur. Əgər linza istifadəçisi gözündə qırmızı ləkələr müşahidə edərsə, mütləq həkimə müraciət etməlidir. Çünki bu mikroblar çoxaldığı təqdirdə 24 saata gözdə fasadlar yarada bilər. Bu mikroblar həmçinin, gözdə qaşınmaya da səbəb olur və bu zaman gözə dəyən ziyan daha da artır. Kontakt linza vasitəsilə gözə düşən virus orada inkişaf edir və bu zaman həkimə müraciət olunmadığı təqdirdə, görmə qabiliyyətinin itirilməsi ilə nəticələnə bilər”.
Həkim qeyd edir ki, başqasının linzasından istifadə etmək olmaz: "Linzanı eyni zamanda kran suyu və ya hər hansı bir su ilə təmizləmək olmaz. Linzalı halda suya girmək, yaxud ağlamaq olmaz. Bu zaman linza gözdən düşə və yararsız hala gələ bilər. Gözdə linzadan istifadə edən zaman hər hansı bir narahatlıq olduqda həkimə müraciət etmək vacibdir. Bəzən insanlar linzalarını bir-birinə verirlər. Bu zaman digər istifadəçinin gözündə olan problem, xəstəlik digərinə keçə bilər. Bu problemlərdən sığortalanmaq üçün yalnız öz linzalarınızdan istifadə edin”.

Kəmalə Rəhimli