II dünya müharibəsindən sonra İsrail kəşfiyyatı dünyada nasist Almaniyasında yəhudiləri kütləvi şəkildə öldürən vəzifəli şəxslərin axtarışlarını aparıb. 1960-cı ilin mayında hərbi cani Adolf Eyxmanı Argentinadan İsrailə aparmaq üçün “Mossad”ın keçirdiyi əməliyyatı hər kəs bilir. Ancaq az adam bilir ki, İsrail hərbçilərinə təlim keçən və Misirə qarşı vuruşan zabitlərdən biri SS-çi Ulrix Şnaft olub.

Köniqsberqdə anadan olan Şnaft doğulduqdan qısa müddət sonra uşaq evinə verilib. Bir müddət sonra o, övladlığa götürülüb. Mexanik ixtisası üzrə təhsil alıb və 1941-ci ildə Vaffen-SS-ə qoşulub. Şərq cəbhəsinə göndərilən Şnaft yaralanıb. Xəstəxanadan çıxan kimi Yuqoslaviya və İtaliya cəbhəsində döyüşüb. 1944-cü ildə amerikalılar tərəfindən əsir götürülüb və üç il sonra azad edilib.

Şnaft Münhendə məskunlaşıb və yəhudi ilə eyni otaqda qalıb. O, qonşusundan Holokostdan sağ çıxanların yardım aldığını öyrənib və müharibədən sonrakı dağıntılar səbəbindən iş tapmaqda çətinlik çəkdiyi üçün özünü yəhudi kimi təqdim etmək qərarına gəlib. 1947-ci ilin dekabrında Qabriel Veysman adı ilə o, Britaniya mandatı olan Fələstinə qanunsuz keçməyə cəhd edib. Lakin Şnaft yolda yaxalanıb və Britaniya Kiprindəki internasiya düşərgəsinə göndərilib. Qəribədir ki, keçmiş SS zabiti yəhudilər üçün həbs düşərgəsinə düşüb. O, yarımhərbiləşdirilmiş “Haqanah” qruplaşmasına bağlı hücrəyə qoşulub və düşərgədən qaçmaq istəyib.

1949-cu ildə Şnaftın İsrailə getməsinə icazə verilib. İbrani dilini öyrəndikdən sonra həmin ilin avqustunda hərbi xidmətə çağırılıb. O, İsrailin istiqlal müharibəsində iştirak edib və bir döyüşdə 11 Misir əsgərini öldürməyi bacarıb. Müharibədən sonra İsrail silahlı qüvvələrində qalıb və artilleriya korpusunda işləyib.

Şnaft hərbi bacarığı və biliyi ilə rəislərini heyran edib, zabit hazırlıq kursunu yüksək nəticə ilə başa vurub. 1952-ci ildə sərxoş əsgər yoldaşlarına SS geyimində çəkdirdiyi şəklini göstərib və saxta adla yaşadığını etiraf edib.

Ertəsi gün hadisə ilə bağlı rəhbərləri tərəfindən sorğu-sual olunmağa çağırılanda o, SS formasının Purim kostyumu olduğunu iddia edib (Purim bir növ yəhudi Hellouinidir). Rəhbərləri nə düşünəcəklərini bilməyiblər. Əsgər və zabitlərə yüksək səviyyədə təlim keçən hərbçinin əslində SS-çi olması fikri gülməli görünüb.

Bütün hallarda o, səhvinə görə ordudan tərxis olunub. Daha sonra Aşkelona köçüb, burada işləyərək mühacirət üçün pul yığıb. Bu zaman o, müdirinin özündən 20 yaş böyük, həm də Almaniyadan gələn arvadı ilə münasibətə başlayıb. Bu üzə çıxanda Şnaft işini itirib, lakin onun məşuqəsi ərini tərk edərək keçmiş hərbçi ilə birlikdə Hayfaya köçüb. 1954-cü ildə cütlük Qərbi Almaniyaya yola düşüb. Evə qayıdarkən, Genuyada Şnaftın Almaniyaya daha səyahət etməsinə icazə verilməyib, çünki onun yalnız İsrail pasportu olub. Nəticədə məşuqəsi onu tərk edib və İsrailə qayıdaraq əri ilə barışıb.

Genuyada pulsuz qalan Şnaft əvvəlcə Almaniya konsulluğu ilə əlaqə saxlasa da, ona kömək etməyiblər. Daha sonra o, Misir konsulluğuna gedərək İsrail ordusunda xidməti zamanı əldə etdiyi faydalı məlumatları təqdim edib. Diplomatlar almanın hekayəsindən heyrətləniblər və onu Misirin Romadakı səfirliyinə aparıblar. Attaşe ilə görüşdən sonra o, Qahirəyə aparılıb və bir ay ərzində məxfi xidmətlər tərəfindən intensiv şəkildə dindirilib. Şnaft misirlilərə İsrail ordusunun strukturları, hərbi bazaları, silahları və təlimləri haqqında ətraflı məlumat verib. Ona İsrailə qayıtmaq və saxta adla İsrail ordusunda xidmət etmək təklif olunub.

Lakin keçmiş zabit vətənə qayıtmaq istədiyi üçün bundan imtina edib. Şnaft bir neçə yüz dollar alıb və Robert Hayat adı ilə yenidən İtaliyaya, 1954-cü ilin martında isə Almaniyaya gedib.

Frankfurtdakı bibisinin yanında yaşayan Şnaft keçmiş sevgilisini tapıb və onu geri qaytarmaq üçün bütün həyat hekayəsini danışıb. Qadın isə hər şeyi ərinə deyib. Nəticədə İsrailin Ümumi Təhlükəsizlik Xidmətinə (ŞABAK) keçmiş hərbçi haqqında məktub daxil olub.

Agentlər hiylə ilə onu İsrailə qaytarmağı bacarıb. Özünü iraqlı kimi təqdim edən kəşfiyyatçı almana Bağdadda işləməyi təklif edib. 1956-cı ildə Şnaft saxta İsrail pasportu ilə ölkəyə gəlib və orada saxlanılıb. Keçmiş hərbçi məhkəmə qarşısına çıxarılaraq 7 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilib.

“Şnaft işi” İsrail hökuməti tərəfindən gizlədilib. Çünki müharibədən sonra ölkədə hərbi mütəxəssislərin çatışmazlığı olub. Kütləvi immiqrasiya səbəbindən dəqiq yoxlamalar aparılmayıb. Odur ki, hökumət səhvlərini ört-basdır etmək istəyib. İsrail bu işin sənədlərini uzun müddət gizli saxlayıb. Məlumat yalnız 2023-cü ildə işıq üzü görüb. 1961-ci ildə, beş il həbsdən sonra, Şnaft yaxşı davranışına görə şərti azadlığa buraxılıb. Frankfurta qayıdan alman izini itirib. Kamera yoldaşı Ekşteyn tərəfindən nəşr olunan kitabda təsdiqlənməmiş məlumatlara görə, keçmiş əsgər sonradan Lüteran kilsəsində keşiş olub.

Tehsil-press.az