"Təhsil doğru məlumatı biliklərə çevirməli və geniş əhali üçün faydalı etməlidir".

Bunu Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetinin rektoru Rüfət Əzizov Avrasiya Universitetləri Sammitində "Avrasiya universitetləri iqlim fəaliyyətlərinə necə təkan verir" mövzusunda aparılan panel müzakirəsi zamanı deyib.

O bildirib ki, gələcək nəsilləri yeni düşüncə tərzi ilə hazırlamaq üçün həm texniki, həm də sistematik düşüncə tələb olunur:

"Təhsil yalnız məlumat ötürməməlidir, həm də bilik və bacarıq yaratmalıdır. Biz iqlim dəyişikliyinin çağırışlarına cavab vermək istəyirik. Əsasən, bugünkü problemləri həll etməzdən əvvəl, gələcək nəsilləri tamamilə fərqli düşüncə tərzi ilə hazırlamalıyıq. Məsələn, şirkətlərdə, zavodlarda və istehsal sahələrində işləyən mühəndislər və menecerlər yalnız texniki və maliyyə məsələlərini deyil, həm də daha geniş təsirləri nəzərə almalıdır.

Eyni zamanda, sistemdəki digər tərəfdaşlar və münasibətləri sistematik şəkildə düşünən insanlara da ehtiyac var. Bu, təhsilin təmin etməli olduğu əsas məqsəddir. Təhsil yalnız iqlim dəyişikliyi üzrə xüsusi kurslar demək deyil, həm də bu daha geniş məqsədlərlə uyğunlaşan ixtisasları əhatə etməlidir.

Başqa sözlə, düzgün məzmunu, düzgün vaxtda və düzgün şəkildə öyrətmək vacibdir. "Düzgün öyrətmək" dedikdə yalnız məlumat vermək nəzərdə tutulmur, çünki tələbələr artıq məlumatı hər yerdən əldə edə bilirlər. Təhsil, bu məlumatı biliklərə çevirməli və geniş əhali üçün faydalı etməlidir".

Rektorun sözlərinə görə, kiçik layihələr də, daha mürəkkəb layihələr də tələbələrə nəyi və necə öyrətməyimizin bir hissəsi olmalıdır ki, növbəti nəsil onlarda fəal iştirak edə bilsin:

"Digər mühüm məqam isə universitetlərlə şirkətlərin əməkdaşlığıdır. Məsələn, bir çox Çin universitetlərində artıq dayanıqlı inkişaf strategiyaları tətbiq olunur. Bu strategiyalar enerji səmərəliliyi, neft və resursların idarə olunması, tullantıların ayrılması və təkrar emalı, həmçinin nəqliyyat sistemləri kimi məsələlərə diqqət yetirir. Əslində, nəqliyyatın inkişafı mövzusu da dayanıqlılıqla sıx bağlıdır, təhsil və təcrübəyə inteqrasiya olunmalıdır".

Rüfət Əzizov qeyd edib ki, universitetlərin mövcud sistemləri yaxşılaşdırmaq və yeni imkanlar yaratmaq məqsədilə tədqiqatlarda uzun bir tarixi var:

"Tədqiqat özü dayanıqlılıqla birbaşa bağlıdır: daha çox tədqiqat daha yaxşı nəticələr, daha yüksək səmərəlilik və dayanıqlı təcrübələr deməkdir.

Bununla yanaşı, universitetlər müxtəlif tələbə təşəbbüslərini dəstəkləyir. Məsələn, dayanıqlı inkişaf üzrə fəaliyyət göstərən tələbə təşkilatları və "Corning Institute Society", "Geology Society" kimi beynəlxalq təşkilatların universitet filialları mövcuddur. Bu filiallar, həmçinin dayanıqlılıq siyasətinin formalaşmasında rol oynayır.

Ancaq hökumət və təhsil sistemi arasında bir çətinlik var. Ənənəvi olaraq, həm hökumət, həm də təhsil sistemi professor və müəllimyönümlü olub. Bu gün tələbəyönümlü təhsil önə çıxdığı halda, sistem hələ də ənənəvi strukturları saxlayır. Müstəqillik dövründə təhsilə çıxış yalnız 12% idi, müəllim və professor sayı çox az idi. İndi isə təhsilə çıxış təxminən 60%-dir. Bu artım müəllim və professorların düşüncə tərzini dəyişməyi tələb edir ki, tələbəyönümlü təhsil tam həyata keçsin".

Tehsil-press.az