Böyük Britaniyanın “QS World University Rankings” nəşri Asiyanın ən güclü ali təhsil müəssisələrinin 2023-cü il üzrə reytinqini (QS Asia University Rankings) açıqlayıb. Asiyanın 760 universitetinin yer aldığı reytinq əvvəlki tədqiqatlardan genişliyi ilə fərqlənir və ən böyük sıralama hesab olunur. Pekin Universiteti bu il birinci, ötən ilin lideri olan Sinqapur Milli Universiteti isə ikinci yeri tutur. İlk onluğun qalan hissəsi Şərqi və Cənub-Şərqi Asiyadan, o cümlədən Malayziyadan, materik Çindən və Cənubi Koreyadan müxtəlif ali məktəblərlə əhatə olunmuşdur.
Reytinq üçün istifadə olunmuş metodologiya “QS World Universty Rankings®” üçün istifadə olunan metodologiyaya bənzəyir, lakin bəzi əlavə göstəricilər və uyğunlaşdırılmış çəkilər nəzərə alınıb. Regional ekspertlər və maraqlı tərəflərlə məsləhətləşmə əsasında hazırlanmış bu meyarlar toplusu mövcud məlumatların maksimum mümkün həcmi əsasında Asiyadakı universitetlərin əsas prioritetlərini əks etdirmək məqsədi daşıyır.
“Asia University Rankings QS” reytinqini tərtib etmək üçün istifadə olunan 11 göstərici aşağıdakılardır:
Akademik nüfuz (30%)
Bu, hər il QS tərəfindən aparılan böyük qlobal alim sorğusunun məlumatlarından istifadə etməklə qiymətləndirilir. Elm adamlarının öz fənn sahəsindəki ən yaxşı universitetləri müəyyənləşdirməyə dəvət edildiyi bu sorğunun nəticələri, QS dünya universitetləri reytinqləri və QS dünya universitetləri fənn sıralamaları da daxil olmaqla QS tərəfindən hazırlanan digər reytinqlərdə və hesabatlarda nəzərə alınır. Məqsəd beynəlxalq akademik cəmiyyətdə hansı universitetlərin ən böyük nüfuza sahib olduğu barədə rəy toplamaqdır.
İşəgötürənlər arasında nüfuzu (20%)
Bu qiymətləndirmənin məqsədi işəgötürənlər tərəfindən ən keyfiyyətli məzunların hazırlandığı universitetləri müəyyənləşdirməkdir. Sorğunun nəticələri bugünkü abituriyentlər və universitet məzunları üçün məşğulluq və karyera perspektivlərinin əhəmiyyətini əks etdirən bir sıra digər QS tədqiqat layihələrini məlumatlandırmaq üçün istifadə olunur.
Müəllim - tələbə nisbəti (10%)
Bu göstərici ştatlı akademik işçilərin bir tələbə üçün nisbətini qiymətləndirməyə imkan verir. Məqsəd, tələbələrin bir qurumda nə qədər ünsiyyət və akademik dəstək gözləyə biləcəyi barədə bir fikir yürütməkdir.
Beynəlxalq tədqiqat şəbəkəsi (10%)
Scopus tərəfindən verilən məlumatlardan istifadə edərək, bu göstərici qiymətləndirilən hər bir qurum üçün tədqiqat əməkdaşlığı baxımından beynəlxalq açıqlıq dərəcəsini qiymətləndirir. Bu göstərici qurumun dünyanın müxtəlif yerlərindəki digər qurumlarla elmi tədqiqat əməkdaşlığının müxtəlifliyi barədə məlumat verir.
Məqaləyə olan sitatlar (10%) və fakültəyə düşən məqalələrin sayı (5%)
Bu göstəricilərin hər ikisi Scopus-un elmi nəşrlər və sitatların bazasından verilən məlumatlardan istifadə etməklə qiymətləndirilir. Birincisi, hər bir müəssisənin tədqiqat ictimaiyyətinə göstərdiyi təsir haqqında rəy vermək üçün dərc olunmuş tədqiqat məqaləsinə istinadların sayını qiymətləndirir. İkincisi isə bir müəllim üçün nəşr olunmuş tədqiqat işlərinin sayını qiymətləndirir. Bu, universitetin ümumi tədqiqat məhsuldarlığı haqqında fikir yürüdür.
Fəlsəfə doktoru dərəcəsi olan işçilər (5%)
Bu göstərici fəlsəfə doktoru elmi dərəcəsi almış akademik işçilərin sayını qiymətləndirməyə imkan verir. Bu, professor-müəllim heyətinin və tələbənin nisbət göstəricisini tamamlayır, məqsədi müəssisənin yüksək keyfiyyətli tədrisə sadiqliyinin göstəricilərini təmin etməkdir.
Xarici müəllimlərin sayı (2,5%) və əcnəbi tələbələrin sayı (2,5%)
Son dörd göstərici hər bir universitetin nə qədər “beynəlxalq” olduğunu qiymətləndirməyə yönəlib, həm Asiyadakı universitetlər, həm də dünyanın bütün bölgələri üçün beynəlmiləlləşmənin əsas prioritet olduğunu əks etdirir. QS World University Rankings reytinqində də istifadə olunan bu iki göstərici universitetdə “beynəlxalq” kimi təsnif olunan işçilərin və tələbələrin sayını qiymətləndirir.
Mübadilə üzrə gələn tələbələrin (2,5%) və xaricə səfər edən tələbələrin sayı (2,5%)
Qlobal reytinqdə istifadə edilməyən bu son iki göstərici Asiya universitetlərində beynəlmiləlləşmə fəaliyyəti haqqında əlavə məlumat verir, hər müəssisəyə daxil olan və gedən tələbə mübadiləsi proqramlarının nisbi həcmini qiymətləndirir.

Tehsil-press.az