Pentaqonun uzun mənzilli “Tomahawk” raketlərinin Ukraynaya verilməsini təsdiqləməsi, lakin yekun qərarı prezident Donald Trampın ixtiyarına buraxması, ABŞ-ın Ukrayna müharibəsinə münasibətində yeni strategiyasının ən diqqətçəkən məqamlarından biridir. Bu addım Vaşinqtonun Kiyevə dəstək siyasətinin təkamülünü, eyni zamanda ABŞ daxilindəki siyasi tərəddüdləri də əks etdirir.

Bir tərəfdən, “Tomahawk” raketlərinin tədarükünə yaşıl işıq yandırılması Pentaqonun Ukraynanın hərbi potensialını daha da gücləndirməyə hazır olduğunu göstərir. Bu, cəbhə xəttindən çox uzaqdakı hədəflərə zərbə endirmək imkanını artıraraq qüvvələr balansını dəyişdirə və Moskva üzərində əlavə təzyiq yarada bilər.

Digər tərəfdən, yekun qərarın Ağ Ev səviyyəsinə qaldırılması məsələnin siyasi həssaslığını ön plana çıxarır. Ukraynaya hərbi yardım məsələsində ziddiyyətli mövqeyi ilə tanınan Donald Tramp indi bir seçim qarşısındadır: ya Pentaqonun və NATO müttəfiqlərinin xəttini dəstəkləmək, ya da uzunmüddətli münaqişədən və artan xərclərdən yorulmuş daxili auditoriyaya oynamaq.

Daha geniş kontekstdə “Tomahawk” məsələsi Qərbin strateji birliyinin qorunub saxlanılıb-saxlanılmayacağının sınağına çevrilə bilər. Avropa tərəfdaşları Vaşinqtonun atdığı addımları diqqətlə izləyirlər, çünki ABŞ-ın hərbi dəstəyi hələ də Ukraynanın davamlılığının əsas dayağı sayılır. Tədarükün dayandırılması və ya yenidən qiymətləndirilməsi Avroatlantik təhlükəsizlik arxitekturasının bütövlükdə dəyişməsinə gətirib çıxara bilər.

Beləliklə, “Tomahawk” raketlərinin tədarükü sadəcə hərbi logistika məsələsi deyil. Bu, ABŞ-ın geosiyasi maraqlarını daxili siyasi reallıqlarla necə uzlaşdırmaq niyyətində olduğunun göstəricisidir. Trampın yekun qərarı həm Kiyevə, həm Moskvaya, həm də beynəlxalq ictimaiyyətə siqnal olacaq və yaxın illər üçün Amerikanın xarici siyasət kursunu müəyyənləşdirəcək.

Kamran Zalov,
Siyasi şərhçi

Tehsil-press.az